โครงการหลวงดอยแปกแซม

โครงการหลวงดอยแปกแซม หรือ สถานีสาธิตและถ่ายทอดการเกษตร ป่าไม้ สิ่งแวดล้อม อันเนื่องมาจากพระราชดำริบ้านแปกแซม ณ บ้านเปียงหลวง ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่ เป็นสถานีสาธิตและถ่ายทอดการเกษตร ป่าไม้ สิ่งแวดล้อม เป็นแหล่งถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านการเกษตรแก่ราษฎรที่มาทำงานในสถานี ฯ

ประวัติความเป็นมาของสถานีสาธิตฯบ้านแปกแซม

เมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2543 สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ พร้อมด้วยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จ ฯ เยี่ยมทรงราษฎรบ้านแปกแซม ตำบลเปียงหลวง อำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่ และทอดพระเนตรสวนมันอะลู ซึ่งอยู่ห่างากบ้านแปกแซมไปทางทิศตะวันตกประมาณ 2 กิโลเมตร ทรงพบว่าพื้นที่ทั้ง 2 แห่ง เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่สำคัญ ได้แก่ ห้วยหกหลวง ห้วยนายาวและห้วยนาอ่อน ซึ่งไหลลงสู่น้ำแม่แตง พื้นที่ป่าถูกบุกรุกแผ้วถางทำไร่มันอะลู ไร่เผือกและสวนลิ้นจี่ มีแนวโน้มจะถูกแผ้วถางมากขึ้นเรื่อย ๆ ตามการเพิ่มของจำนวนประชากรในหมู่บ้านที่อาศัยอยู่โดยรอบ ได้แก่บ้านแปกแซม บ้านหินแตว บ้านหลักแต่ง และบ้านเปียงหลวง นอกจากนี้หมู่บ้านดังกล่าว ยังเป็นพื้นที่ชายแดน ล่อแหลมต่อการเกิดปัญหาของยาเสพติดและผลกระทบจากการจัดระเบียบชายแดนของประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคงของประเทศ จึงได้มีพระราชเสาวนีย์ให้จัดตั้งสถานีสาธิตและถ่ายถอดการเกษตร ป่าไม้ สิ่งแวดล้อม เพื่อพัฒนาหมู่บ้านและความเป็นอยู่ของราษฎรในพื้นที่ รวมทั้งอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าไม้ให้คืนสภาพสมบูรณ์ดังเดิม เพื่อเป็นแหล่งน้ำลำธารแก่ราษฎรได้ใช้อุปโภค/บริโภค รวมทั้งใช้ในการเกษตรต่อไป โดยสรุปประเด็นสำคัญของพระราชเสาวนีย์ คือ

1. ให้พัฒนาด้านการเกษตร โดยมีสถานีสาธิตและถ่ายทอดการเกษตร ป่าไม้ สิ่งแวดล้อม เป็นแหล่งถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านการเกษตรแก่ราษฎรที่มาทำงานในสถานี ฯ เมื่อมีความรู้แล้วขยายผลเข้าไปพัฒนาหมู่บ้านโดยเน้นให้ราษฎรนำไปปฎิบัติในพื้นที่ทำกินของตนเอง
2. ให้พัฒนาแหล่งน้ำ ตลอดจนอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพป่า เพื่อให้มีน้ำเพียงพอต่อการอุปโภค/บริโภค และการเกษตร

ลักษณะภูมิประเทศ

พื้นที่สถานี ฯ ลักษณะเป็นพื้นที่เขาสูงลาดชัน มีแหล่งน้ำที่สำคัญคือ ห้วยหกหลวง ห้วยนายาว และห้วยนาอ่อน

ลักษณะภูมิอากาศ

ในห้วงฤดูหนาว เดือน ธันวาคม ถึง มกราคม อากาศจะหนาวจัด ส่วนฤดูร้อน เดือนกุมภาพันธ์ ถึง เมษายน อากาศจะร้อนจัด และฤดูฝน ฝนตกชุกและจะตกหนัก

ที่ตั้งและอาณาเขตติดต่อสถานีสาธิตฯบ้านแปกแซม
สถานีสาธิตและถ่ายทอดการเกษตร ป่าไม้ สิ่งแวดล้อม อันเนื่องมาจากพระราชดำริบ้านแปกแซม ตั้งอยู่พิกัด MB 6582 หมู่ที่ 6 ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่ สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง ประมาณ 1,300 เมตร ห่างจากแนวชายแดนประมาณ 700 เมตร เดิมอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าเชียงดาว ภายหลังได้ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ โดยขอบเขตพื้นที่สถานี ฯ ได้กันออกจากเขตอุทยานเรียบร้อยแล้ว

ทิศเหนือ ติดต่อกับ ประเทศเมียนมาร์(พม่า)
ทิศใต้ ติดต่อกับ ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ต.เมืองนะ อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ บ้านหลังแต่ง ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่

การเดินทางมายังสถานีสาธิตฯบ้านแปกแซม
ตามทางหลวง หมายเลข 107 จาก จ.เชียงใหม่ ถึงทางแยกเมืองงาย ระยะทาง 80 ก.ม. และตามทางหลวงหมายเลข 1322 จากทางแยกเมืองงาย ถึงบ้านเปียงหลวง ระยะทางประมาณ 80 ก.ม. จากบ้านเปียงหลวงถึงสถานีสาธิตฯ บ้านแปกแซม ระยะทางประมาณ 11 ก.ม. รวมระยะทางทั้งหมด ประมาณ 171 ก.ม. รถยนต์ใช้เวลาในการเดินทาง ประมาณ 3 ชั่วโมง 30 นาที เฮลิบคอปเตอร์ ประมาณ 45 นาที โดยการเดินทางอาจจะใช้บริการจากรถขนส่งบริษัทดาวทอง โดยขึ้นจากขนส่งช้างเผือก - ขนส่งเปียงหลวง โดยมี 4 รอบต่อวัน ได้แก่ 7.30 น. 10.30 น. 13.30 น. 15.30 น. แต่แนะนำว่าควรมารอบ 13.30 น. เป็นรอบสุดท้ายเพราะจะถึงสถานีฯไม่มืดเกินไป หลังจากนั้นใช้บริการจากวินมอเตอร์ไซต์มายังสถานีสาธิตฯ บ้านแปกแซม

ติดต่อโครงการหลวงดอยแปกแซม
โทร. 097-9549893 นายโยธิน จันทวี
หัวหน้าประสานงานโครงการสถานีสาธิตฯบ้านแปกแซม